Sự phát triển bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang làm thay đổi diện mạo nhiều lĩnh vực trong xã hội. Nếu như trước đây AI chỉ được xem như một công cụ hỗ trợ, thì nay nó đã vươn lên trở thành “người thay thế” trong một loạt ngành nghề. Các chuyên gia công nghệ dự đoán rằng cho đến năm 2026, một số công việc sẽ gần như biến mất hoàn toàn hoặc tỷ lệ nhân sự con người tham gia giảm xuống mức cực thấp.  Dự đoán những ngành nghề sẽ bị AI hoàn toàn “chiếm lĩnh” vào năm 2026

Vậy hãy cùng tham khảo bài phân tích dưới đây là những ngành nghề có nguy cơ cao nhất bị AI chiếm lĩnh toàn diện.

Bài viết liên quan: Khoá tập huấn ứng dụng AI & OFFICE 365 trong nâng cao hiệu suất cho cán bộ, giảng viên khối giáo dục đại học

1. Nhân viên nhập liệu và xử lý dữ liệu

Nhân viên nhập liệu (Data Entry) và xử lý dữ liệu có nhiệm vụ chính là:

• Nhập thông tin từ giấy tờ, hóa đơn, hợp đồng vào hệ thống phần mềm.

• Kiểm tra, rà soát dữ liệu để đảm bảo tính chính xác.

• Phân loại, sắp xếp và lưu trữ dữ liệu phục vụ cho báo cáo hoặc phân tích.

Đây là công việc mang tính chất lặp đi lặp lại, đòi hỏi sự tỉ mỉ nhưng không yêu cầu sáng tạo. Chính vì vậy, nó nằm trong nhóm ngành nghề dễ dàng bị thay thế nhất bởi trí tuệ nhân tạo.

• Lý do AI có thể thay thế hoàn toàn

• Tốc độ xử lý vượt trội: AI có thể xử lý hàng triệu dòng dữ liệu chỉ trong vài phút, nhanh gấp hàng trăm lần con người.

• Độ chính xác cao: AI hạn chế tối đa lỗi sai sót do con người nhập nhầm, gõ sai hoặc thiếu dữ liệu.

• Tự động hóa quy trình: Công nghệ RPA (Robotic Process Automation) kết hợp AI có thể đọc hóa đơn, nhận diện chữ viết tay, trích xuất dữ liệu từ file PDF, ảnh scan… và đưa trực tiếp vào hệ thống quản lý.

• Tiết kiệm chi phí: Doanh nghiệp không cần duy trì đội ngũ nhập liệu đông đảo, chỉ cần đầu tư một lần cho phần mềm AI.

• Xu hướng đến năm 2026

• Các công ty lớn trong lĩnh vực ngân hàng, logistics, bảo hiểm, y tế đã và đang ứng dụng AI để xử lý dữ liệu.

• Từ năm 2024 – 2025, nhiều doanh nghiệp SME (doanh nghiệp vừa và nhỏ) cũng bắt đầu triển khai giải pháp nhập liệu tự động.

• Đến năm 2026, vị trí “nhân viên nhập liệu” truyền thống gần như biến mất hoàn toàn. Người lao động chỉ còn vai trò giám sát, kiểm tra chất lượng dữ liệu do AI xử lý.

2. Chăm sóc khách hàng cơ bản (Call Center, Chat Support)

Nhân viên chăm sóc khách hàng cơ bản thường thực hiện những nhiệm vụ như:

• Trả lời thắc mắc lặp đi lặp lại của khách hàng (ví dụ: kiểm tra tình trạng đơn hàng, hướng dẫn đăng nhập, báo mất thẻ, tra cứu tài khoản).

• Ghi nhận yêu cầu khiếu nại và chuyển cho bộ phận liên quan.

• Hỗ trợ qua tổng đài, email hoặc chat trực tuyến.

Đây là công việc tốn nhiều nhân sự, chi phí cao nhưng giá trị gia tăng thấp, lại dễ tạo áp lực vì phải lặp đi lặp lại cùng một quy trình hàng nghìn lần mỗi ngày.

• Lý do AI có thể thay thế hoàn toàn

• Chatbot thông minh: AI ngày nay có thể giao tiếp bằng ngôn ngữ tự nhiên, hiểu câu hỏi phức tạp và trả lời giống hệt con người.

• Khả năng đa kênh (Omnichannel): AI có thể đồng thời xử lý khách hàng qua website, ứng dụng, fanpage, email mà không cần đội ngũ riêng lẻ.

• Làm việc 24/7: khác với con người, chatbot hoạt động liên tục, không mệt mỏi, không cần ca kíp.

• Tiết kiệm chi phí: Doanh nghiệp giảm mạnh chi phí vận hành call center (lương, đào tạo, phúc lợi).

• Khả năng cá nhân hóa: AI có thể phân tích dữ liệu lịch sử giao dịch của khách hàng và đưa ra phản hồi “may đo” phù hợp từng người.

3. Dịch thuật cơ bản và biên dịch ngắn hạn

Dịch thuật cơ bản và biên dịch ngắn hạn – ngành nghề khó tồn tại trước AI vào năm 2026

Dịch thuật cơ bản thường bao gồm:

• Dịch email, tin nhắn, hợp đồng mẫu, tài liệu kỹ thuật ngắn gọn.

• Biên dịch website, tài liệu quảng cáo, hướng dẫn sử dụng sản phẩm.

• Dịch văn bản hành chính, thông tin truyền thông hàng ngày.

Đây là công việc dựa trên ngôn ngữ sẵn có, ít yêu cầu sáng tạo, chủ yếu cần độ chính xác từ ngữ và ngữ pháp.

• Lý do AI có thể thay thế hoàn toàn

• Khả năng dịch tức thì: AI dịch (như Google Translate, DeepL, ChatGPT) hiện đã có thể dịch hàng chục ngôn ngữ trong vài giây, chính xác đến 90 – 95%.

• Hiểu ngữ cảnh: AI học từ kho dữ liệu khổng lồ, có khả năng chọn từ phù hợp ngữ cảnh chứ không còn dịch “từng chữ”.

• Giảm chi phí: Doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể khi không phải thuê đội ngũ dịch giả cho các văn bản ngắn, lặp lại thường xuyên.

• Khả năng học hỏi liên tục: AI có thể cập nhật thuật ngữ chuyên ngành nhanh chóng và đồng bộ trên nhiều nền tảng.

• Dịch đa phương tiện: không chỉ văn bản, AI còn có thể dịch giọng nói theo thời gian thực, thậm chí giữ nguyên giọng điệu gốc.

• Xu hướng đến năm 2026

• Giai đoạn 2024 – 2025: AI dịch đã bắt đầu được dùng rộng rãi trong thương mại điện tử, du lịch, dịch vụ khách hàng.

• Đến năm 2026:

  • Các công việc dịch thuật cơ bản và biên dịch ngắn hạn gần như 100% được AI đảm nhận.

  • Người dùng cá nhân cũng quen dần với việc dùng app AI dịch trực tiếp thay vì thuê dịch giả.

  • Dịch giả con người chỉ còn tập trung vào văn học, văn bản pháp lý, tài liệu đòi hỏi tính sáng tạo và sự tinh tế văn hóa.

Dịch thuật cơ bản và biên dịch ngắn hạn sẽ gần như biến mất như một nghề độc lập vào năm 2026, khi AI đã đủ thông minh, nhanh chóng và chính xác để đảm nhiệm. Con người chỉ còn giữ vai trò trong các lĩnh vực dịch thuật đòi hỏi sự sáng tạo, sự đồng cảm văn hóa và kỹ năng ngôn ngữ cao cấp.

4. Nhân viên kế toán – kiểm toán cấp thấp

Nhân viên kế toán – kiểm toán cấp thấp: Ngành nghề “biến mất” dưới tác động của AI vào năm 2026

• Đặc điểm công việc

Các vị trí kế toán – kiểm toán cấp thấp thường đảm nhiệm:

• Nhập chứng từ, hóa đơn, phiếu thu – chi vào phần mềm.

• Tổng hợp sổ sách, lập báo cáo tài chính định kỳ theo mẫu.

• Đối chiếu dữ liệu, kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn, chứng từ.

• Hỗ trợ kiểm toán viên trong việc rà soát những lỗi cơ bản.

Đây là nhóm công việc mang tính thủ tục, quy trình, ít đòi hỏi tư duy chiến lược – chính là “điểm yếu” trước làn sóng tự động hóa của AI.

• Vì sao AI có thể thay thế hoàn toàn?

• Tự động ghi nhận và phân loại chứng từ: AI có thể đọc hóa đơn điện tử, hợp đồng PDF, thậm chí nhận diện chữ viết tay rồi nhập trực tiếp vào hệ thống kế toán.

• Độ chính xác cao: Hạn chế sai sót thường gặp ở con người như nhập sai số, bỏ sót dữ liệu.

• Xử lý khối lượng lớn: AI có thể tổng hợp hàng nghìn báo cáo trong vài phút – nhanh gấp hàng chục lần nhân viên kế toán.

• Kết nối trực tiếp với cơ quan thuế: Các phần mềm AI đã có khả năng cập nhật chính sách thuế mới, lập tờ khai điện tử và gửi online mà không cần nhân sự nhập liệu.

• Phát hiện bất thường: Trong kiểm toán, AI có thể phát hiện các giao dịch bất thường, gian lận nhỏ mà mắt người khó nhận ra.

• Xu hướng đến năm 2026

• Giai đoạn 2024 – 2025: Nhiều doanh nghiệp SME ở Việt Nam đã bắt đầu áp dụng phần mềm kế toán tích hợp AI, giảm nhân sự cho các công việc nhập liệu.

• Đến năm 2026:

  • Các công việc như nhập chứng từ, lập báo cáo thuế định kỳ, đối chiếu số dư… sẽ gần như 100% được AI xử lý.

  • Nhân viên kế toán cấp thấp dần biến mất, chỉ còn lại những vị trí kế toán trưởng, kiểm toán viên cao cấp, chuyên gia tư vấn tài chính.

Nhân viên kế toán – kiểm toán cấp thấp sẽ là nhóm nghề gần như “biến mất” vào năm 2026, nhường chỗ cho AI và phần mềm tự động hóa. Tuy nhiên, các vị trí cấp cao vẫn cần con người để định hướng tài chính, phân tích chiến lược và chịu trách nhiệm pháp lý.

5. Nghề bán hàng qua điện thoại (Telesales)

• AI thay thế bằng cách nào? AI voicebot hiện nay có giọng nói gần giống con người, biết cá nhân hóa kịch bản bán hàng dựa trên dữ liệu khách hàng.

• Ưu điểm: không mệt mỏi, không giới hạn thời gian làm việc, có thể gọi cho hàng nghìn khách hàng mỗi ngày.

• Kết quả: Đến năm 2026, telesales truyền thống sẽ giảm mạnh, doanh nghiệp gần như không tuyển dụng mới cho vị trí này.

6. Kiểm thử phần mềm cơ bản (Software Testing)

• Thực tế hiện nay: Tester phải làm đi làm lại nhiều kịch bản test.

• AI mang lại: khả năng tạo test case tự động, phát hiện lỗi tiềm ẩn, chạy thử nghiệm liên tục (continuous testing).

• Xu hướng 2026: Tester chỉ còn tập trung vào khâu kiểm thử sáng tạo hoặc chiến lược kiểm thử, còn phần lớn thao tác lặp lại đã do AI xử lý.

7. Nghề viết báo cáo, tin tức ngắn

• Khả năng của AI: tạo tin tức thể thao, dự báo thời tiết, báo cáo tài chính chỉ trong vài giây.

• Ví dụ thực tế: AP (Associated Press) đã dùng AI để viết báo cáo kết quả kinh doanh từ năm 2014.

• Dự báo: Đến 2026, tin tức dạng “fact-based” (dựa trên dữ liệu cứng) sẽ gần như không cần phóng viên viết thủ công.

8. Ngành vận tải – tài xế taxi và giao hàng cơ bản

• Sự phát triển của xe tự lái: Tesla, Waymo, và nhiều hãng khác đã đưa xe tự hành vào thử nghiệm thực tế.

• AI logistics: có thể tối ưu lộ trình giao hàng, phân bổ đơn tự động.

• Khả năng chiếm lĩnh: Đến 2026, trong một số thành phố lớn, tài xế taxi hoặc giao hàng truyền thống sẽ bị giảm mạnh do robot và xe tự hành thay thế.

Kết luận

Như vậy, AI đang bước vào giai đoạn không chỉ hỗ trợ mà còn thay thế con người trong nhiều lĩnh vực. Những ngành nghề mang tính lặp lại, ít sáng tạo, phụ thuộc dữ liệu sẽ là đối tượng bị “chiếm lĩnh” đầu tiên vào năm 2026.

Tuy nhiên, AI cũng không thể thay thế hoàn toàn những công việc đòi hỏi tư duy chiến lược, sáng tạo, cảm xúc và sự tương tác xã hội sâu sắc. Vì vậy, thay vì lo sợ, người lao động cần chuẩn bị bằng cách:

• Học thêm kỹ năng số và công nghệ.

• Nâng cao năng lực phân tích, sáng tạo.

• Phát triển kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý, lãnh đạo.

Tham gia ngay các khóa học trí tuệ nhân tạo AI để có thể  nắm  bắt được xu hướng và chủ động trong công việc của mình.

Liên hệ ngay hotline:  0835 161 888 – 0898 603 888